Top 5 # Xem Nhiều Nhất Cách Chữa Lở Miệng Nhiệt Miệng Mới Nhất 3/2023 # Top Like

Lở miệng (Nhiệt miệng) – nguyên nhân, triệu chứng và cách chữa trị

Bài viết này cung cấp thông tin về nguyên nhân của lở miệng (nhiệt miệng) và cách chữa trị lở miệng.

Nhiệt miệng là gì?

Nhiệt miệng (Recurrent Aphthous Stomatitis – RAS) là một bệnh viêm loét xuất hiện ở miệng. Bệnh thường gặp ở nữ nhiều hơn nam. Đây là bệnh nhẹ nhưng khá phổ biến.

Nhiệt miệng không gây nguy hiểm, tuy nhiên lại gây ảnh hưởng khá nhiều và bất tiện đến cuộc sống và sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt là trong ăn uống. Những người bị áp tơ miệng thường xuyên cũng khá vất vả, vì vậy, cần nhận diện được dạng mà mình đang mắc phải để biết cách điều trị hợp lý.

Nguyên nhân gây nhiệt miệng

Nhiệt miệng là một dạng viêm nhiễm gây ra vết lở nhỏ ở niêm mạc miệng với đáy màu vàng nhạt và bao quanh bởi 1 đường màu đỏ tươi khiến người bệnh thấy đau và khó chịu, ảnh hưởng đến việc ăn uống.

Theo quan niệm dân gian, nhiệt miệng là do bị nóng trong người hoặc ăn nhiều đồ có tính nóng. Còn theo quan điểm của y học hiện đại, có nhiều nguyên nhân khiến chúng ta bị nhiệt miệng như sau:

Do các bệnh lý về răng như sâu răng, viêm quanh răng, viêm tủy răng,…

Do nhiễm khuẩn, nhiễm virus hoặc khoang miệng phản ứng với các thành phần hóa học nào đó, chẳng hạn như kem đánh răng, nước sút miệng…

Do niêm mạc miệng bị tổn thương do chúng ta vô tình căn phải hoặc ăn thức ăn qua nóng…

Nhiệt miệng do thiếu vitamin B12, B9 (axit folic hay folat) và các khoáng chất như sắt, kẽm…

Stress cũng gây nhiệt miệng.

* Trường Cao đẳng Miền Nam Tuyển sinh 2019

+ Với nhiều ngành đang khát nhân lực như: Công nghệ ô tô, Công nghệ thông tin, Nhà hàng, Khách sạn, Thiết kế nội thất,…

– Địa chỉ: 416 Đường số 10 (số cũ 64/2B Cây Trâm), P.9, Q.Gò vấp, Tp.Hồ Chí Minh.

– Tel: 028.39893967 – 39893968 – Fax: 028.38310073 – Email: cdmiennam@cdmiennam.edu.vn

Biểu hiện của bệnh nhiệt miệng

Biểu hiện của bệnh là: trong niêm mạc miệng xuất hiện một hoặc nhiều đốm trắng to 1 – 2 mm, đốm trắng to dần hơi mọng nước, vài ngày sau đồng loạt vỡ ra tạo thành vết loét. Vết loét to dần, có khi tới 10 mm làm ảnh hưởng nhiều đến ăn uống sinh hoạt và giao tiếp.

Nếu không có biến chứng vết loét tự lành sau 10 – 15 ngày rồi lại tái diễn đợt khác tương tự.

Các dạng nhiệt miệng

Nhiệt miệng thể nhỏ (RAS minor)

Đây là dạng áp tơ miệng thường gặp, chiếm tỷ lệ tới 80%. Ở dạng này, tổn thương loét rất nông, gây đau, riêng biệt từng vết (từng nốt nhiệt), đường kính từ 3mm đến dưới 1cm. Số lượng tổn thương có thể từ 1 – 5 vết nhiệt.

Dạng áp tơ này hay xảy ra ở môi, má và nền miệng. Tổn thương dạng này thường sẽ khỏi sau 7 – 10 ngày và không để lại sẹo.

Nhiệt miệng thể lớn (RAS major)

Áp tơ niêm mạc miệng thể lớn ít gặp hơn. Các vết loét trong trường hợp này thường lớn hơn, từ 1 – 3 cm, sâu hơn, bờ nổi cao và có thể tập trung thành nhóm gần nhau, tập trung ở môi, hàm ếch mềm, họng…

Nếu mắc phải áp tơ dạng này, người bệnh sẽ bị ảnh hưởng rất nhiều bởi tổn thương có thể kéo dài tới 6 tuần, khi khỏi có thể để lại sẹo, thậm chí gây co kéo miệng hầu.

Nhiệt miệng Herpes (Herpetiform RAS)

Dạng áp tơ miệng này ít gặp phải nhất. Tổn thương chỉ khoảng 1 – 3mm nhưng tập trung thành đám. Đám tổn thương này có thể tập trung ở một khu nhỏ hoặc tập trung trên diện rộng.

Cách chữa nhiệt miệng

Nước muối loãng: Hãy dùng nước muối để súc miệng hàng ngày hoặc ngậm trong miệng một lúc rồi nhổ ra. Nước muối có tính sát khuẩn cao sẽ tiêu diệt vi khuẩn ở các vết loét và khiến chúng nhanh chóng lành lặn trở lại.

Nước cốt dừa: Nghiền nát cùi dừa rồi ép lấy nước để súc miệng 3-4 lần/ ngày. Nước cốt dừa chứa dầu dừa giúp diệt khuẩn, làm sạch miệng làm dịu cơn đau, nhanh lành các vết loét do nhiệt gây ra.

Nước hạt rau mùi: Dùng 1 thìa hạt rau mùi, với 1 cốc nước đun sôi, bỏ hạt dùng nước để súc miệng. Dùng 3-4 lần/ ngày. Nước hạt rau mùi có tác dụng kháng khuẩn, chữa hôi miệng, nhiệt miệng cực hiệu quả.

Nước củ cải: Dùng 300g củ cải trắng giã lấy nước cốt hòa cùng 1 ít nước lọc, dùng súc miệng 3 lần/ ngày, sau 2 ngày là bệnh khỏi hẳn. Ngoài ra bạn có thể súc miệng bằng nước nóng hay nước lạnh, chườm đá để làm giảm sự sưng đau của các vết loét.

Chữa nhiệt miệng bằng nước ngậm: Áp dụng những mẹo chữa nhiệt miệng theo dân gian này chỉ cần 2-3 ngày là bạn khỏi hẳn, các vết loét không còn trắng hay sưng đau nữa.

Nước ép cà chua sống: Dùng nước ép cà chua để ngậm rồi nuốt dần như nước khế hoặc bạn có thể nhai sống cà chua. Dùng từ 3-4 lần/ ngày công hiệu sẽ rất nhanh.

Nước khế chua: Dùng 2-3 quả khế chua, giã nát rồi cho vào nồi đổ ngập nước đun sôi, để nguội, lấy ngậm nuốt dần. làm như vậy nhiều lần trong ngày mỗi khi bạn thời gian rảnh rỗi không phải ăn hoặc nói nhiều.

Ngậm chất chát: Các chất chát như trà xanh, trà khô, quả sung, vỏ xoài, húng chanh,…giúp kháng khuẩn, giải nhiệt miệng, khử mùi hôi hiệu quả.

Bôi mật ong, mật ong nghệ: Dùng mật ong hoặc trộn với bột nghệ rồi thoa vào chỗ bị loét trong miệng. Mật ong kháng khuẩn, nghệ kháng viêm sẽ giúp vết loét nhanh bình phục, không bị sẹo, kích thích các mô phát triển.

Bôi nước cỏ mực mật ong: Giã nát lá cỏ mực, vắt lấy nước, trộn cùng mật ong. Dùng bông tăm thấm thuốc bôi vào chỗ bị nhiệt. Bôi 2-3 lần/ngày.

Bôi nước lá rau ngót: Rửa sạch, chỉ lấy lá, giã nát, ép lấy nước cốt, hòa với ít mật ong. Dùng bông thấm thuốc bôi vào chỗ sưng đau, lở loét. Ngày bôi 2 – 3 lần.

Cách Phòng tránh nhiệt miệng

Hạn chế các chất cay nóng, đặc biệt trong ngày hè nóng nức. Không chỉ khiến cơ thể bị nhiệt, loét miệng mà nó còn khiến bạn bị nổi mụn, nóng gan, gây mẩn ngứa, tích tụ độc tố cho gan.

Không uống rượu bia, thực phẩm chiên rán nhiều dầu mỡ, đồ ăn ngọt,…

Tăng cường ăn những thực phẩm mát, có tính giải nhiệt, mát gan cao để giúp cơ thể thanh nhiệt.

Uống thật nhiều nước để giải tỏa nhiệt trong cơ thể.

Thường xuyên vệ sinh răng miệng sạch sẽ.

Lở miệng nên làm gì?

Một số lưu ý cần ghi nhớ để phòng ngừa nhiệt miệng:

– Tuân thủ các quy định vệ sinh răng miệng

Trong quá trình điều trị và phòng ngừa nhiệt miệng, bạn nên chú ý thực hiện đúng các quy định vệ sinh răng miệng. Đây là điểm mấu chốt để tiêu diệt, đẩy lùi vi khuẩn gây hại.

+ Đánh răng đều đặn hàng ngày sau khi thức dậy và trước khi đi ngủ

+ Tham khám nha khoa định kỳ ngay cả khi bạn không gặp vấn đề gì về răng miệng.

+ Sử dụng bàn chải có lông mềm, chải răng đúng cách để không làm tổn thương, trầy xước vùng khoang miệng.

+ Thay bàn chải sau 3 tháng sử dụng để đảm bảo vệ sinh.

– Bổ sung đủ nước hàng ngày

Uống đủ nước (từ 2 – 3 lít) là việc làm cần thiết mỗi ngày. Ngoài nước lọc, bạn cũng có thể uống thêm một số loại nước ngừa nhiệt miệng như: Nước cam, nước chanh, nước rau má, nước chè xanh, nước bột sắn dây…

Lở miệng nên ăn gì?

– Nên ăn các món chè làm từ các loại đậu

Bạn có thể nấu chè đậu đen, chè đậu xanh hay chè từ ý dĩ để vừa cung cấp dưỡng chất lại giúp cơ thể thanh nhiệt, giải độc hiệu quả.

– Nên ăn các loại thực phẩm, rau củ thanh nhiệt

Người bị nhiệt miệng nên ăn các loại rau củ có tính mát như: Cà chua, khế, rau diếp cá, rau má, các loại thịt có tính mát (thịt vịt, thịt ngan)…

Nhiệt miệng là gì? Nguyên nhân do đâu và cách chữa trị nhiệt miệng như thế nào? Nhiệt miệng là tình trạng khá phổ biến hiện nay, sau đây chúng tôi sẽ chia sẻ cho các bạn về hiện tượng này.

Nhiệt miệng là gì?

Nhiệt miệng hay còn gọi là lở miệng, là vết loét nhỏ xuất hiện ở những mô mềm ở phía trong má, môi, dưới lưỡi hay nướu của bạn. Vết nhiệt miệng thường hình tròn hoặc oval, có màu trắng, đôi khi là màu vàng ở bên trong và có viền màu đỏ xung quanh. Dần dần các vết nhiệt miệng vỡ ra tạo thành vết loét.

Nốt nhiệt miệng chỉ xuất hiện ở bên trong miệng và không lan ra chỗ khác. Nhiệt miệng khiến cho người bệnh thấy đau, khó chịu khi nói hoặc ăn uống.

Những nốt nhiệt miệng sẽ tự khỏi sau 7-10 ngày mà không cần điều trị. Tuy nhiên nếu bị nhiệt miệng trên 2 tuần thì bạn cần đi khám bác sĩ để kiểm tra.

Hình ảnh nhiệt miệng

Nguyên nhân gây ra nhiệt miệng

Theo Tây y thì nguyên nhân gây ra nhiệt miệng là do cơ thể bạn thiếu dưỡng chất hoặc bị nhiễm khuẩn răng miệng…Còn theo Đông y thì nhiệt miệng là do nhiệt độc, ảnh hưởng từ chế độ ăn uống…

Do vô tình cắn vào má khiến lớp mô phía trong bị tổn thương và dần dần gây ra vết loét.

Do bị tổn thương, xây xát trong quá trình vệ sinh răng miệng, sử dụng nước súc miệng hoặc kem đánh răng chứa sodium lauryl sulfate.

Do cơ thể bạn thiếu các dưỡng chất như vitamin B, C kẽm và acid folic.

Do rối loạn nội tiết tố, cơ thể căng thẳng, mệt mỏi, do mang thai…

Ngoài ra nhiệt miệng còn do mắc các bệnh lý sau:

Do bị HIV/AIDS.

Do rối loạn tự miễn dịch Celiac.

Do vi khuẩn Helicobacter pylori gây viêm loét dạ dày tá tràng.

Do viêm đại tràng, viêm ruột.

Do bệnh tự miễn Behcet.

Cách chữa nhiệt miệng tại nhà hiệu quả nhanh

Đối với nhiệt miệng thông thường chỉ cần uống kháng sinh, tăng cường bổ sung các dưỡng chất là bệnh sẽ thuyên giảm.

Các phương pháp chữa nhiệt miệng tại nhà các bạn có thể áp dụng đó là:

Cách chữa nhiệt miệng bằng nước súc miệng

Dùng nước muối loãng súc miệng: Để làm giảm tình trạng đau, khó chịu do các vết loét miệng gây ra các bạn có thể súc miệng bằng nước muối loãng hàng ngày. Do nước muối có tính sát khuẩn nên sẽ tiêu diệt vi khuẩn trong miệng và giúp các vết loét nhanh lành.

Súc miệng bằng nước cốt dừa: Nước cốt dừa được ép từ cùi dừa cũng có tác dụng diệt khuẩn, làm dịu cơn đau và giúp các vết loét nhanh lành.

Súc miệng bằng nước hạy rau mùi: Nước hạt rau mùi có tác dụng kháng khuẩn, chữa hôi miệng, nhiệt miệng khá hiệu quả được nhiều người áp dụng.

Cách trị nhiệt miệng nhanh bằng mật ong

Mật ong cũng có tác dụng kháng viêm, chữa nhiệt miệng hiệu quả. Bạn có thể bôi trực tiếp mật ong vào các vết nhiệt miệng hoặc pha với nước ấm và uống từng chút một sẽ giúp các vết nhiệt miệng nhanh lành.

Mẹo chữa nhiệt miệng bằng sữa chua

Sữa chua có chứa nhiều lợi khuẩn cho đường ruột, khi ăn sữa chua những lợi khuẩn này sẽ đẩy lùi vi khuẩn gây nhiệt miệng.

Cách trị nhiệt miệng tại nhà- dùng giấm táo

Trong giấm táo có chữa acid axetic có tác dụng diệt khuẩn giúp nhanh lành các vết nhiệt mienejg. Bạn có thể pha nước giấm táo với nước ấm để súc miệng hàng ngày.

Sử dụng oxy già- cách chữa nhiệt miệng nhanh

Pha oxy già 3% với nước theo tỷ lệ 1:1 sau đó lấy tăm bông thấm rồi bôi vào các nốt nhiệt miệng hàng ngày sẽ giúp vết thương nhanh lành. Lưu ý sau khi thấm dung dịch 1 tiếng không nên ăn uống gì.

Ngoài ra bạn cũng có thể pha loãng oxy già với nước để súc miệng.

Bổ sung các dưỡng chất cho cơ thể

Việc bổ sung vitamin B,C sắt,kẽm,…cũng có tác dụng đẩy lùi các vết nhiệt miệng

Hạn chế ăn các đồ cay nóng,chua, đồ ăn nhiều dầu mỡ…

Chườm đá lạnh giúp làm dịu cơn đau và giảm sưng, viêm.

Không sử dụng các loại nước súc miệng, kem đánh răng có chứa Sodium Lauryl Sulfate bởi đây là chất tạo bọt dễ gây nhiệt miệng cho người sử dụng.

Đối với những trường hợp bị nhiệt miệng kèm biểu hiện sốt, tiêu chảy, nhức đầu hay phát ban. Hoặc khi các vết loét lớn bất thường và kéo dài hơn 2 tuần thì các các bạn nên đi khám để được các bác sĩ kiểm tra.

Nhiệt miệng hay lở miệng là một bệnh lý thường gặp thuộc về răng miệng, bệnh thường xuất hiện ở trên lưỡi, môi, lợi hay bên trong thành má. Nhiệt miệng thường gây ra cảm giác đau đớn và khó chịu khi bạn há miệng, nói chuyện, nuốt nước bọt hoặc khi nhai nuốt.

Nhiệt miệng do nhiều nguyên nhân gây nên. Có thể kể tới do nóng trong người, ăn uống nhiều đồ cay nóng, vệ sinh răng miệng không được tốt hoặc do thiếu hụt protein trong chế độ ăn uống hằng ngày, do vi khuẩn, vi-rút, hay sự phản ứng của khoang miệng với thành phần hóa học nào đó trong kem đánh răng. Chế độ ăn thiếu axit folic ở nữ giới cũng có thể gây lở miệng.

Cách chữa nhiệt miệng – lở miệng:

Theo nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Quintessence International, mật ong được xem là an toàn và hiệu quả nhất trong việc điều trị nhiệt miệng.

Rất đơn giản, bạn chỉ cần ngậm mật ong hoặc lấy bông tăm thấm mật ong vào chỗ loét sau mỗi bữa ăn.

Bạn sẽ thấy cảm giác đau giảm dần và biến mất chỉ sau 3 ngày.

Nghiền nát vài mảnh cùi dừa, sau đó ép lấy nước và dùng để súc miệng khoảng 3 đến 4 lần mỗi ngày.

Đun sôi một cốc nước cùng với 1 thìa hạt rau mùi. Gạn lấy nước dùng súc miệng. Mỗi ngày dùng để súc miệng từ 3 đến 4 lần. Hoặc có thể dùng lá húng chó để trị nhiệt miệng bằng cách nhai 5 đến 6 lá rau húng nhấp vài ngụm nước lạnh. Mỗi ngày 5-6 lần.

Ăn cà chua sống là một cách chữa nhiệt miệng một cách hiệu quả. Hoặc bạn cũng có thể ngậm nước ép cà chua mỗi ngày khoảng 3 – 4 lần sẽ nhanh chóng chữa được nhiệt miệng.

Khế chua tươi 2 – 3 quả, giã nát, đổ ngập nước và đun sôi một lúc, chờ khi thuốc nguội thì ngậm và nuốt dần, ngậm nhiều lần trong ngày. Khế chua giúp sinh tân dịch nhiều hơn, thanh nhiệt cũng tốt hơn khế ngọt.

Dùng cỏ mực rửa sạch, chỉ lấy lá, giã nát, ép lấy nước cốt, hòa với ít mật ong. Dùng bông thấm thuốc bôi vào chỗ sưng đau, lở loét. Ngày bôi 2 – 3 lần. Hoặc dùng lá rau ngót rửa sạch, chỉ lấy lá, giã nát, ép lấy nước cốt, hòa với ít mật ong. Dùng bông thấm thuốc bôi vào chỗ sưng đau, lở loét. Ngày bôi 2 – 3 lần. Cách chữa nhiệt miệng này có tác dụng giống như cỏ nhọ nồi (cỏ mực)

Đem giã củ cải sống khoảng 300g rồi vắt lấy nước hòa thêm một ít nước lọc, súc miệng ngày 3 lần, dùng 2 ngày là khỏi.

– Tăng cường các loại thực phẩm bổ sung thêm protein và vitamin như C, B1, B2…

– Hạn chế hoặc nói không với các thực phẩm cay nóng ớt, hạt tiêu…

– Uống nhiều nước giúp thanh nhiệt, bài tiết độc, lương huyết tốt hơn

– Vệ sinh răng miệng thường xuyên, xúc miệng nước muối giúp sát khuẩn và làm sạch vùng miệng.

Một số cách chữa nhiệt miệng hiệu quả

Nước cốt dừachữa nhiệt miệng: Nghiền nát vài mảnh cùi dừa, sau đó ép lấy nước và dùng để súc miệng khoảng 3 đến 4 lần mỗi ngày.

Chữa nhiệt miệng với hạt rau mùi

Đun sôi một cốc nước cùng với 1 thìa hạt rau mùi. Gạn lấy nước dùng súc miệng. Mỗi ngày dùng để súc miệng từ 3 đến 4 lần.

hoặc có thể dùng lá húng chó để trị nhiệt miệng bằng cách nhai 5 đến 6 lá rau húng nhấp vài ngụm nước lạnh. Mỗi ngày 5-6 lần.

Cà chua sống:ăn cà chua sống là một cách chữa nhiệt miệng một cách hiệu quả. Hoặc bạn cũng có thể ngậm nước ép cà chua mỗi ngày khoảng 3 – 4 lần sẽ nhanh chóng chữa được nhiệt miệng

Cách chữa nhiệt miệng bằng cách uống nước khế chua

Khế chua tươi 2 – 3 quả, giã nát, đổ ngập nước và đun sôi một lúc, chờ khi thuốc nguội thì ngậm và nuốt dần, ngậm nhiều lần trong ngày. Khế chua giúp sinh tân dịch nhiều hơn, thanh nhiệt cũng tốt hơn khế ngọt.

Cỏ mực (nhọ nồi) chữa nhiệt miệng

Dùng cỏ mực rửa sạch, chỉ lấy lá, giã nát, ép lấy nước cốt, hòa với ít mật ong. Dùng bông thấm thuốc bôi vào chỗ sưng đau, lở loét. Ngày bôi 2 – 3 lần

hoặc dùng lá rau ngót rửa sạch, chỉ lấy lá, giã nát, ép lấy nước cốt, hòa với ít mật ong. Dùng bông thấm thuốc bôi vào chỗ sưng đau, lở loét. Ngày bôi 2 – 3 lần.Cách chữa nhiệt miệng này có tác dụng giống như cỏ nhọ nồi (cỏ mực)

Với Củ cải đem giã củ cải sống khoảng 300g rồi vắt lấy nước hòa thêm một ít nước lọc, súc miệng ngày 3 lần, dùng 2 ngày là khỏi.

Phòng chống bệnh nhiệt miệng

– Tăng cường các loại thực phẩm bổ sung thêm protein và vitamin như C, B1, B2…

– Hạn chế hoặc nói không với các thực phẩm cay nóng ớt, hạt tiêu…

– Uống nhiều nước giúp thanh nhiệt, bài tiết độc, lương huyết tốt hơn

– Vệ sinh răng miệng thường xuyên, xúc miệng nước muối giúp sát khuẩn và làm sạch vùng miệng

*5 cách tự nhiên giúp chữa nhiệt miệng

1. Súc miệng bằng nước muối: Súc miệng bằng nước muối ấm 3 lần/ngày có thể chữa được nhiệt miệng.

2. Ăn sữa chua: Sữa chua giúp cân bằng vi khuẩn trong miệng và trong cơ thể. Ăn sữa chua sẽ giúp nhanh liền vết loét miệng và phòng tránh vết nhiệt miệng mới.

3. Súc miệng bằng nước thảo mộc tự nhiên: Súc miệng bằng nước của một trong những thảo mộc tự nhiên như nước lô hội, nước chiết xuất từ hạt nho, nước mận hoặc dầu trà giúp nhanh khỏi nhiệt miệng.

4. Tỏi và đu đủ: Đắp trực tiếp những vị thuốc tự nhiên này lên chỗ viêm giúp đẩy nhanh quá trình lành vết loét

5. Bổ sung các vitamin: Bổ sung thêm vitamin B, C, sắt và acid folic có thể giúp phòng loét miệng và làm lành vết thương.

*Bài thuốc hay trị nhiệt miệng hiệu quả

Nhiệt miệng là chứng bệnh thường phát về mùa hè với những vết viêm loét ở đầu lưỡi hoặc ở niêm mạc trong khoang miệng, kèm theo viêm lợi, ngứa lợi, lợi có màu đỏ, hơi sưng nề, dễ chảy máu, sốt, mất ngủ, tâm phiền, có những cơn bốc hỏa toát mồ hôi, ăn uống kém, táo bón kéo dài, căng thẳng thần kinh. Theo Ðông y, nguyên nhân chính là do tâm hỏa cang thịnh và do tỳ vị bị tích nhiệt. Xin giới thiệu một số bài thuốc trị chứng bệnh này.

Nhiệt miệng do tâm hỏa cang thịnh:Người bệnh có những nốt loét ở đầu hoặc thân lưỡi, gây đau rát, xót, vì vậy người bệnh nhiều khi bỏ ăn vì sợ đau, uống nước nguội thấy dễ chịu. Kèm theo đau đầu, sốt, đại tiện thường táo, tiểu tiện đỏ lượng ít, mất ngủ, nếu là nam giới dễ bị di hoạt tinh, cơ thể suy nhược. Phép trị là tả tâm hỏa, bổ thận thủy kèm chống viêm thanh nhiệt. Dùng một trong các bài:

Bài 1: hoàng liên 10g, hoàng bá 10g, cỏ mực 20g, rau má 20g, tang diệp 16g, sài hồ 12g, cam thảo đất 16g, thục địa 12g, trúc diệp 10g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần.

Bài 2: cỏ mần trầu 16g, rau diếp cá 20g, bồ công anh 16g, ngân hoa 10g, liên kiều 12g, chi tử 12g, sinh địa 12g, đương quy 12g, nhân sâm 10g, sâm đại hành 16g, huyền sâm 12g, mơ muối 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Bài 3: đào nhân 10g, hồng hoa 10g, mạch môn 16g, thiên môn 16g, sa sâm 16g, bồ công anh 20g, đinh lăng 20g, đương quy 12g, sinh địa 12g, bạch thược 12g, hắc táo nhân 16g, phục thần 10g, cát căn 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Rau má là vị thuốc trị nhiệt miệng do tâm hỏa cang thịnh.

Nhiệt miệng do tỳ vị tích nhiệt:Người bệnh có biểu hiện lợi sưng đau, dễ chảy máu, lưỡi đỏ, có những nốt loét trong khoang miệng, người bệnh đau đớn không ăn uống được kèm theo đại tiện táo kết, bụng đầy trướng, hơi thở nóng, tâm rạo rực, thích uống đồ mát… Phép trị là thanh nhiệt lương huyết, chống viêm kết hợp dưỡng tâm tỳ. Dùng một trong các bài:

Bài 1: ngân hoa 10g, liên kiều 12g, tri mẫu 10g, hoàng bá 12g, bạch thược 12g, hồng hoa 10g, cỏ mực 20g, cát căn 20g, sinh địa 12g, trần bì 10g, đại táo 10g, trúc diệp 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Bài 2: cát căn 20g, chi tử 12g, liên kiều 12g, đinh lăng 20g, sinh địa 12g, huyền sâm 12g, sâm đại hành 16g, đào nhân 10g, hồng hoa 10g, sài hồ 12g, mạch môn 16g, thiên môn 16g, trần bì 10g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Bài 3: sinh địa 12g, cỏ mực 16g, bạch thược 12g, chi tử 12g, mã đề 16g, trúc diệp 16g, rau má 16g, huyền sâm 12g, sa sâm 16g, đinh lăng 16g, đại táo 10g, lạc tiên 16g. Sắc uống ngày 1 thang chia 3 lần.

Ngoài uống thuốc, nên kết hợp ăn uống để hỗ trợ điều trị:

Canh rau cần – óc lợn: óc lợn 1 cái, táo Tàu 10 quả, rau cần 100g, gia vị vừa đủ. Óc lợn và táo Tàu nấu trước cho chín mềm, sau đó cho rau cần đã rửa sạch thái ngắn vào, đun thêm một lát, nêm gia vị là được. Ăn trong bữa cơm. Công dụng: dưỡng não, bổ tâm tỳ, thanh nhiệt chống viêm, trừ phiền.

Chè bí đỏ – đậu đen: bí đỏ 150g, đậu đen 80g, đường trắng vừa đủ. Bí đỏ gọt vỏ, thái miếng to. Đậu đen cùng bí đỏ cho vào nồi nấu cho thật chín mềm, cho đường vừa ăn, múc ra bát, để nguội ăn. Công dụng: thanh nhiệt, bổ âm, mát huyết, chống viêm.

Không khí oi bức, nóng nực khiến ai nấy đều mệt mỏi, ngại ăn uống và dễ mắc các bệnh do nhiệt, trong đó có bệnh nhiệt miệng. Bệnh tưởng nhẹ nhưng nhiều khi chữa không khỏi, tái phát nhiều lần, gây khó chịu khi ăn uống.

Nhận biết nhiệt miệng

Triệu chứng nhiệt miệng thường bắt đầu với sự xuất hiện một mụn nước nhỏ rất dễ vỡ, để lại một vết lở nông ở niêm mạc miệng, hình tròn hoặc bầu dục, đường kính từ 2-10mm, bờ rõ rệt, đáy màu vàng nhạt, xung quanh có một đường viền màu đỏ tươi.

Nơi xuất hiện các vết loét thường là ở mặt trong của má, lợi hay đầu lưỡi… gây khó chịu, đau, xót mỗi khi nói, ăn uống.

Bị nặng, vết loét có thể bị viêm cấp, tấy đỏ và rất đau, thậm chí gây sốt và nổi hạch tại góc hàm, rối loạn tiêu hóa….

Các vết loét này thường tự biến mất sau 1- 2 tuần dù không điều trị nhưng rất dễ tái đi tái lại theo chu kỳ (tức viêm loét miệng mạn tính). Mỗi đợt tái phát thường xuất hiện 1- 3 vết loét hoặc nhiều hơn, thường ở niêm mạc má, miệng, bờ và mặt dưới lưỡi, lợi, sàn miệng.

Theo Tây y, “thủ phạm” của tình trạng này thường là do thiếu vitamin C, PP, B6, B2, kẽm và axit folic; do rối loạn nội tiết khi hành kinh, mang thai, ở độ tuổi mãn kinh; các rối loạn về tiêu hóa, các nhiễm khuẩn ở răng miệng, amidan, chấn thương ở niêm mạc miệng. Còn theo đông y, bệnh phát sinh do hỏa độc, nhiệt độc, thấp nhiệt ở tỳ, vị, tâm, can, thận, hay gặp nhất là ở tỳ vị.

Trị và phòng bệnh

Đối với các chứng nhiệt miệng do các nguyên nhân khác thì cần phải tìm đúng căn nguyên và điều trị từ gốc.

Đối với nhiệt miệng do ăn uống, cần tăng cường các loại rau quả để bổ sung các yếu tố vi lượng, vitamin như C, PP, B2… và hạn chế các đồ cay, nóng như gừng, tỏi, ớt… sẽ giúp làm chậm diễn tiến của bệnh và bệnh nhanh lui. Đây cũng là cách phòng tái phát bệnh hiệu quả.

Ngoài ra, có thể uống các loại thuốc thanh nhiệt, giải độc, dưỡng âm, lương huyết. Các bài thuốc cổ phương Thanh vị tán, Cẩm liên xích đạo thang, Địa hoàng cốt bì thang,… được làm từ các vị thuốc được sao tẩm khắt khe theo nguyên lý Y học cổ truyền như: Hoàng liên, Sinh địa, Bạch mao căn, Đương qui, Đan bì,… có tác dụng thanh nhiệt, dưỡng âm, chữa viêm loét miệng, lưỡi, nhiệt miệng, viêm lợi, chảy máu chân răng, hôi miệng, phòng bệnh tái phát.

Trong đó, Hoàng Liên có chứa kháng sinh thực vật, Đương Qui, Sinh địa cung cấp các vitamin và khoáng chất thường bị thiếu trong bệnh nhiệt miệng, giúp cho sự tái tạo niêm mạc miệng nhanh chóng.