Hình ảnh ị soi ung thư xoang lê
Ông Nguyễn Văn Q. trú ở Nam Định đi khám bệnh có nguyên nhân nuốt nghẹn kèm theo đau bụng. Người nhà của bệnh nhân, ông Q. phát hiện bệnh 1 tháng nay có những triệu chứng như đau bụng , nuốt vướng nên đã đi khám. Điều đáng nói là bệnh nhân có tiền sử nhiều năm liền hút thuốc lào, thuốc lá.
Bác sĩ trung tâm y tế Ung bướu Hưng Việt cho biết, bệnh nhân Q. nhập viện có triệu chứng đau bụng, nuốt khó. Sau khi được thăm khám và làm những thủ tục xét nghiệm, bác sĩ đã phát hiện anh Q. bị ung thư xoang lê sụn phễu (phải). Vì thế, đã chỉ định phẫu thuật cắt bỏ khối K xoang lê sụn phễu P, nạo vét hạch.
Đây là loại ung thư hạ họng hay gặp nhất ở Việt Nam (trên 80%). Các triệu chứng lâm sàng Thứ nhất thường gặp nhất là nuốt khó 1 bên (71%) hoặc cảm giác khó chịu ở 1 bên họng, đặc trưng khi nuốt nước bọt. Sau vài tuần hoặc vài tháng, cảm giác nuốt càng ngày càng tăng dần, triệu chứng nuốt đau nhói lên tai càng ngày càng rõ, đôi khi khạc ra đờm nhày có lẫn máu. Dần dần xuất hiện nói khó do khối u đã bắt đầu lan vào thành họng, thanh quản hoặc do phù nề gây nên.
Bệnh nhân đến viện muộn
Đa số bệnh nhân đến khám ở GĐ muộn nên75% đã có hạch cổ (Viện Tai Mũi Họng 1960-1988) hay gặp là hạch cổ 1 bên, còn hạch 2 bên hoặc hạch đối diện chỉ chiếm tỉ lệ 5-8%. Trên lâm sàng hạch sờ thấy 1 bên chiếm dao động 45% nhưng qua phẫu thuật, số lượng hạch cũng như nhiều nhóm hạch nghi ngờ đã bị di căn thường cao hơn, đa số dính lại thành 1 khối (65%) và trên 2/3 đã bị cố định (Viện Tai Mũi Họng), những hạch này thường dính có những mạch máu lớn hoặc những cơ vùng cạnh cổ.
Trong1/3 trường hợp, khi đến khám thì đã sờ thấy hạch cổ. Chính vì những triệu chứng lâm sàng cũng như hạch cổ ở GĐ đầu khá kín đáo, ít rầm rộ hoặc tồn ở 1 thời gian quá dài khiến cho người bệnh dễ bỏ qua, không đến khám vì vậy, khi bệnh nhân đến khám hoặc do tuyến dưới chuyển lên thì trên 80% đã ở GĐ muộn. Theo thống kê của viện Tai Mũi Họng trên 60% bệnh nhân khi đến khám đã quá 6 tháng so có thời gian xuất hiện những triệu chứng trên.
Như trường hợp của ông Trần Văn Tr. 68 tuổi, Phú Thọ đến trung tâm y tế khám và chẩn đoán ung thư xoang lê nhưng bệnh đã ở GĐ muộn, đa số xoang lê đã bị thâm nhiễm dưới hình thái 1 u loét thâm nhiễm, xung quanh bị phù nề.
Các bác sĩ cho biết rất nhiều bệnh nhân như ông Tr. vì đến viện quá muộn. Lúc này, nửa thanh quản bị cố định, chỉ có thể xác định khối u qua soi họng thanh quản trực tiếp kết hợp có chụp phim thanh quản cắt lớp.
Tuy nhiên, 1 số trường hợp khối u còn tương đối khư trú hoặc ở phần trên xoang lê (phần màng), hay gặp thể loét thâm nhiễm hoặc sùi và đa số thanh quản còn di động, thường lan lên trên hoặc vào trong vùng họng miệng và ngã 3 của nẹp, hoặc ở phần dưới xoang lê (phần sụn), cũng hay gặp thể loét ôm chặt lấy vòng nhẫn và cành sụn giáp, nửa thanh quản bị cố định.
Chẩn đoán tương đối khó, nếu ta soi thanh quản gián tiếp thì chỉ phát hiện được 1 vùng của xoang lê, hay 1 ứ đọng đờm rãi hoặc chỉ thấy nửa thanh quản bị cố định. Vì vậy, ép buộc phải dùng ống nội soi trực tiếp. Trong thực ở, khi 1 bệnh nhân đến khám nghi có hạch cổ di căn ung thư thì phải kiểm tra kĩ hạ họng, nhất là phần dưới xoang lê.
Một số trường hợp sau đây cần chẩn đoán phân biệt có phù nề 1 bên nẹp phễu thanh thiệt hoặc phần màng xoang lê do 1 chấn thương hay 1 dị vật, 1 thương tổn lao thể loét sùi của xoang lê (ở Việt Nam mấy năm gần đây thường hay gặp) ứ đọng đờm rãi xoang lê hai bên do hẹp đoạn thực quản cổ, 1 khối u vùng cổ gây chèn ép khiến cho miệng xoang lê không mở được.